جلسه 24 تاریخ حدیث - استاد سید علیرضا حسینی - مبانی حجیت توثیقات و تضعیفات رجالیون - مقدمه

ساخت وبلاگ

چهارشنبه, ۱۳ دی ۱۳۹۶، ۰۶:۳۴ ب.ظگروه قرآن و حدیث علامه مجلسی

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه 24 تاریخ حدیث با موضوع :مبانی حجیت توثیقات و تضعیفات رجالیون

در این جلسه استاد دکتر سیدعلیرضاحسینی به بیان مباحث مقدماتی در این موضوع پرداختند.

  1. دو پرسش اساسی:
  • آیا تضعیفات حجیت دارند یا خیر؟
  • آیا میتوان توثیقات دانشمندان رجالی را پذیرفت؟ 
  • منظور از حجیت:
    •  مراد از حجیت این است که آیا ما نیز به تبع حکم دانشمند رجالی که حکم به ضعف یک راوی میکند، میتوانیم آن حکم را ساری و جاری نموده و با روایات آن راوی معاماله روایات راویان ضعیف کنیم یا خیر؟
  • مهمترین عنصر تضعیف و توثیق:
    • در جریان تقابل توثیق و تضعیف: آنچنان که مهمترین عامل تضعیف اتهام به غلو است، مهمترین عامل در توثیق، فقه مداری است.
  • پیشینه ی تاریخی این دو پدیده:
    • تقابل این دو پدیده ی بیرونی (حرکت در مسیر آموزه های غلو یا حرکت در مسیر فقه مداری) یک پشینه ی تاریخی مهم دارد.
    • امام باقر علیه السلام سهم بیشتری برای انتشار اموزه های فقهی دارند. بیشترین آموزه هایی که به بدنه ی جامعه منتقل کردند، آموزه های فقهی است.
      • فقه شیعه به صورت خیلی پررنگ اموزه های امامتی به او اشراب شده است. آموزه ی پیچیده ای به نام افتراض الطاعة را به وسیله ی فقه همگانی نمودند. (به جای تبیین های کلامی)
    • یکی از فعالترین طبقه ی اصحاب که این آموزه ها را به بدنه ی جامعه منتقل کردند طبقه ی اول اصحاب اجماع بودند.
  • ویژگی آموزه های فقهی:
    • اموزه های فقهی بر خلاف اموزه های کلامی  یک ویژگی مهم دارند و آن نیاز روزمره و فراگیر شهروندان جامعه ایمانی است (بر خلاف آموزهای کلامی که علاوه بر پیچیدگی مفهومی نیاز به شناخت سطح مخاطب دارد.) برای همین نشر آموزه های فقهی از طرف ائمه علیهم السلام در دستور کار اصحاب قرار گرفت.
  • پیش نیاز کاربست آموزه های فقهی:
    • کاربست اموزههای فقهی سه پیش نیاز دارد:
      • وجود خدای متعال و جایگاه او
      • وجود واسطه هایی میان بنده و خدای متعال که از او به امام و حجت تعبیر میکنیم
      • ضرورت اجرایی کردن اموزه های فقهی
    • خروجی آن پیاده سازی عملی اموزه های فقهی در بین شهروندان جامعه ایمانی بود.
  • تولد جریان انحرافی و هدف او:
    • در همین اوان دو جریان انحرافی در دل جامعه متولد شد
      • یکی در زمان امام باقر ع و یکی در زمان امام صادق ع

    رجوع شود: دعائم الاسلام قاضی نعمان انصاری

    • این جریان توسط شخصیت های مهم آن دوران جاری شد:
      • مغیرة بن سعید در زمان امام باقر علیه السلام
      • ابو الخطاب در زمان امام صادق علیه السلام
    • تفکر و عملکرد آنان:
      • قائل به ربوبیت معصوم ...
      • فقه ستیزی یا اباحه گری
    • این جریان سه عنصر پیش نیاز برای کاربست فقه را در جامعه هدف قرار دادند. آنان جایگاه خداوند متعال را  و واسطه های میان خدا و بندگان خدا را جابجا کردند. (ما صَغَّرَ عظمة الله...کتصغیرهم ایاه.) فقط برای گرفتن یک خروجی و آن هم چیزی نبود جز اباحه گری. غلو در تصور متفکر شیعی افزون بر اینکه وجود زیرساخت های باطل دارد، دارای یک رونما بود که آن اباحه گری بود.
    1. مهمترین اثر سوء جریان انحرافی غلو:
    • خط سیر فرهنگی جریان غلو دقیقا مقابل و متعارض با خط سیر فرهنگی اهلی بیت ع  بود
    • اگر این خط سیر جا میافتاد و جامعه شیعی برون داد عملی را کنار میگذاشتند میراث حدیثی ما از بین میرفت. این خروجی : اضمحلال  و نابودی میراث فرهنگی شیعه است.
    1. اقدامات امام معصوم علیه السلام در مقام این جریان:
    • وقتی جریان انحرافی غلو شکل گرفت امام سه حرکت در مقابل آنان تدبیر کردند:
    1. ابراز بیزاری از جریان انحرافی غلو و سردمداران آنان
    2. دستور به فاصله گیری همه جانبه
    3. معرفی چهره های فقه مدار و توانمند در زدودن جریان انحرافی غلو. (مهمترین حرکت)
    1. ویژگی این گروه از پاسپانان:
    • پشتیبانی همه جانبه ی امام از آنان
    • و نشر آموزه های همگانی، فراگیر و باورپذیر
    1. آموزه ی فقه چون این ویژگی های خاص را دارد، دو پیامد به همراه دارد:
    • همگانی بودن سبب این میشود که مستور و مخفی نیست
    • آسیب پذیر نخواهد بود چرا که همگانی و .... است.

    این ویژگیها عامل وثاقت راویان این آموزه ها است و باورپذیر بودن آموزهای گزارش شده توسط این فقه مداران عامل این دو پیامد است.

    1. نکته :
    • به هیچ عنوان نمیتوان در تراث رجالی شیعه یک راوی را پیدا کرد که تضعیف شده باشد و دلیل تضعیف او نشر اموزهای فقهی خاص و ویژه باشد.
    • از طرفی دیگر در شیعه رویکرد توثیق عمومی به سمت فقه مداران و فقه گستران است.
    • در نجاشی جستجو شود با کلید کلماتی چون:
      • روی عن ابی عبدالله و کتاب و ثقه
      • اکثر راویان بررسی شده در نجاشی در عصر امام صادق علیه السلام که صاحب کتاب بودند،ناشر اموزهای فقهی و امامتی هستند.
    • حضور عنصر فقه در توثیق راویان به روشنی مشخص است.
    • فقه مداران با مباحث کلامی نااشنا نبودند بلکه در توصیف طبقه ی اول از تعبیری به عنوان جامعیت دین شناسانه در آنها وجود داشته است.
      • یکی از کارکردهای مهمشان فقه گستری است.
  • دیده شود:
    • گزارش 220 و 221 کشّی
    ۹۶/۱۰/۱۳موافقین۰مخالفین۰

    گروه قرآن و حدیث علامه مجلسی

    جلسه 24 تاریخ حدیث - استاد سید علیرضا حسینی - مبانی حجیت توثیقات و تضعیفات رجالیون - مقدمه...
    ما را در سایت جلسه 24 تاریخ حدیث - استاد سید علیرضا حسینی - مبانی حجیت توثیقات و تضعیفات رجالیون - مقدمه دنبال می کنید

    برچسب : نویسنده : 7hadismajlesi8 بازدید : 40 تاريخ : چهارشنبه 13 دی 1396 ساعت: 21:09